برنامه ردیابی و کنترل نامحسوس گوشی موبایل و تبلت از راه دور

آموزش صفر تا صد استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی

استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی سوابق چک برگشتی چک با کد ملی

برای استعلام اعتباری چک کلیند کنید وب سایت : لینک برسی چک

آموزش صفر تا صد استعلام چک
آموزش صفر تا صد استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی 5

https://cbi.ir/EstelamSayad/19689.aspx

اپلیکیشن استعلام چک صیاد

استعلام چک صیاد

بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در راستای تکمیل خدمات سامانه صدور یکپارچه الکترونیک دسته چک (صیاد) و با هدف ایجاد شفافیت در فضای کسب و کار،‌ اقدام به ارائه خدمت استعلام سوابق چک برگشتی از نوع صیاد نموده است. بر این اساس شرکت توسعه راهکارهای هوشمند گلستان (توران) ،در راستای تسهیل عملیات استعلام گیری،‌ اپلیکیشن چک سام (استعلام چک صیاد)‌ را بصورت رایگان ارائه نموده است تا صاحبان کسب و کار براحتی بتوانند از روشهای زیر نسبت به استعلام سوابق چک نوع صیاد اقدام نمایند:

  • ارسال شناسه ۱۶ رقمی مندرج  در چک های صیادی در منوی اصلی اپلیکیشن چک سام
  • استفاده از بارکد خوان نرم افزار چک سام و اسکن سریال مندرج در چک های صیاد

استعلام پیامکی سوابق چک برگشتی امکان پذیر شد

هموطنان گرامی از این پس می توانند با ارسال شناسه استعلام ۱۶ رقمی مندرج در چک های صیادی به سامانه استعلام پیامکی بانک مرکزی، از وضعیت اعتباری صادرکننده چک مطلع شوند.

به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، در راستای تکمیل خدمات سامانه صدور یکپارچه الکترونیک دسته چک (صیاد) و با هدف ایجاد شفافیت در فضای کسب و کار از طریق ارائه خدمت استعلام مربوط به سوابق چک برگشتی مشتریان، سامانه استعلام پیامکی صیاد به عنوان خدمت ارزش افزوده قابل بهره‌برداری است. 

بر این اساس هموطنان عزیز می توانند با ارسال شناسه استعلام ۱۶ رقمی مندرج در چک های صیادی به سامانه استعلام پیامکی این بانک با سرشماره ۷۰۱۷۰۱  و در قالب زیر از وضعیت اعتباری صادرکننده چک از نظر تعداد و مبلغ چک های برگشتی ثبت شده نزد بانک مرکزی مطلع شوند.
    قالب ارسال پیامک استعلام:    1*1* شناسه استعلام ۱۶ رقمی  بر این اساس و در پیامک پاسخ، اطلاع رسانی به صورت رتبه بندی شده بر اساس یکی از رنگ های زیر اعلام می شود:

وضعیت سفید: صادرکننده چک فاقد هرگونه سابقه چک برگشتی بوده یا درصورت وجود سابقه، تمامی موارد رفع سوء اثر شده است.

وضعیت زرد: صادرکننده چک دارای یک فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۵۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.

وضعیت نارنجی:‌  صادرکننده چک دارای دو الی چهار فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۲۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.

وضعیت قهوه ای: صادرکننده چک دارای پنج تا ده فقره چک برگشتی یا حداکثر مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.

وضعیت قرمز: صادرکننده چک دارای بیش از ده فقره چک برگشتی یا بیش از مبلغ ۵۰۰ میلیون ریال تعهد برگشتی است.

توضیحات تکمیلی:

–    هزینه هر استعلام موفق ۳۵۰۰ ریال است.

–    هزینه اخذ شده، ارتباطی با تعداد پیام های پاسخ ارسال شده برای درخواست کننده استعلام ندارد.

–    لازم است متن ارسالی جهت اخذ استعلام بدون هیچگونه کاراکتر اضافی همچون خط فاصله و فقط به صورت عددی در قالب اعلام شده برای سامانه ارسال گردد. 

–    درحال حاضر از هر شماره تلفن همراه تنها چهار استعلام در روز قابل اخذ می باشد.

–    چنانچه درخواست کننده استعلام قبل از تکمیل عملیات استعلام اقدام به ارسال استعلامات متعدد نماید، نتیجه ارسال شده مربوط به آخرین شناسه استعلام اخذ ارسال شده خواهد بود.

–    در خصوص اشخاص حقوقی فاقد شناسه ملی ثبت شده در پایگاه¬داده بانک مرکزی، امکان اخذ استعلام وجود نخواهد داشت. این موضوع در پیامک پاسخ با عبارت «شناسه ملی ….. قابلیت استعلام ندارد» اطلاع رسانی می گردد. 

–    در خصوص برگ چک های متعلق به اشخاص حقیقی دارای حساب مشترک، وضعیت اعلام شده مربوط به فرد دارای بالاترین مبلغ و بیشترین تعداد چک برگشتی از بین صاحبان حساب خواهد بود.

–    در صورتی که به هر دلیل اعم از بروزرسانی زیرساخت های اطلاعاتی تا مدت زمان ۱۵ دقیقه پاسخی از مرکز صیاد دریافت نگردد نتیجه با پیامک «عدم امکان اخذ استعلام» به کاربر اعلام خواهد شد. بدیهی است کاربران می توانند در مقاطع زمانی بعدی نسبت به اخذ استعلام اقدام نمایند.

–    تمامی پیامک های اطلاع رسانی در خصوص استعلامات ارسال شده فقط با سرشماره ۷۰۱۷۰۱  به کاربران اطلاع رسانی می شود. بر این اساس ضروری است کاربران محترم در کنترل سرشماره پیامک های واصله دقت لازم را مبذول دارند.

چک صیاد چیست و چه مزایایی دارد؟

سامانه صیاد با متمرکزسازی درخواست‌های دسته چک‌های مشتریان، امکان اعتبارسنجی صاحبان حساب و امضا رو فراهم کرده تا از اختصاص دسته چک به افراد فاقد صلاحیت و بد سابقه جلوگیری کند. همچنین به لطف این سامانه و با اختصاص شناسه منحصر به فرد به هر برگ چک، استعلام و پیگیری وضعیت چک ساده میشود و بدون شک این کار باعث افزایش اعتبار دسته چک در تبادلات مالی کشور خواهد شد.

برترین ها: همان طور که می‌دانید چک یکی از ابزارهای مهم نظام پرداخت کشور محسوب میشود و همیشه نقش قابل توجهی در تسویه مبادلات داشته، اما به هر حال طی سال‌‌های گذشته صدور چک‌های بلامحل زیاد شده و در نهایت این امر باعث افزایش عدم مقبولیت و اعتبار چک در کشورمان شد.

به همین دلیل سامانه صیاد با متمرکزسازی درخواست‌های دسته چک های مشتریان، امکان اعتبارسنجی صاحبان حساب و امضا رو فراهم کرده تا از اختصاص دسته چک به افراد فاقد صلاحیت و بد سابقه جلوگیری کند؛ همچنین به لطف این سامانه و با اختصاص شناسه منحصر به فرد به هر برگ چک، استعلام و پیگیری وضعیت چک ساده میشود و بدون شک این کار باعث افزایش اعتبار دسته چک در تبادلات مالی کشور خواهد شد.

اهداف بانک مرکزی از سامانه صدور یکپارچه دسته چک

  • اعتبارسنجی یکپارچه
  • کنترل دقیق اهلیت متقاضی دسته‌ چک پیش از صدور آن
  • استعلام وضعیت عملکرد صادر کننده چک توسط گیرنده آن
  • جانمایی اقلام اطلاعاتی
  • افزایش امنیت چک

بازگشت اعتبار به چک

رئیس کل بانک مرکزی در جلسه شورای پول و اعتبار، وجود این سامانه را موجب «بازگشت اعتبار به چک» دانست. اعتباری که به دلایل مختلف از این ابزار گرفته شده بود و عملا کاربرد چک را از یک ابزار پرداخت کوتاه‌مدت تغییر داده بود. در گذشته به‌دلیل خلأهای موجود در سیستم بانکی و اعتباری کشور و نبود قوانین مشخص و شفاف، این ابزار در یک وجه به‌عنوان ابزار تامین مالی در کوتاه‌مدت مورد استفاده قرار می‌گرفت و در وجه دیگر نیز به‌عنوان ابزار ضمانت و وثیقه مورد بهره‌برداری قرار گرفته بود. این درحالی است که براساس ماده ۳۱۰ قانون تجارت «چک سندی است که به موجب آن، صادر‌کننده مقدار یا کل وجهی را که پیش مخاطب چک دارد مسترد می‌کند.» به عبارت دیگر، چک مانند سفته وسیله معامله اعتباری نیست؛ اما در شرایط کنونی از این ابزار به‌عنوان یک معامله اعتباری استفاده می‌شده است.

سوابق چک برگشتی

این روند باعث شده بود که در برخی موارد افراد نتوانند جریان اعتباری خود را تنظیم و در نتیجه میزان چک‌های برگشتی به مرور رشد کرده است. به همین دلیل است که رئیس کل بانک مرکزی فعال شدن سامانه صیاد را یکی از عوامل موثر در بازگشت اعتبار به چک عنوان کرده است. درحال حاضر سالانه به‌طور متوسط بیش از ۱۲۰میلیون قطعه چک عادی در مبادلات روزانه مردم رد و بدل می‌شود که ارزش آن بیش از ۶۰۰ هزار میلیارد تومان است. براساس آخرین آمارها میزان چک‌های برگشتی در تیر ماه بالغ بر ۵/ ۱ میلیون فقره بود که ارزش آن معادل ۱۳ هزار میلیارد تومان است. این موضوع به این معنا است که تقریبا از هر ۱۰ چک مبادله‌شده در سیستم بانکی ۲ فقره از آن برگشت خورده است.

استراتژی بانک مرکزی در چک‌های مدت‌دار

با توجه به اینکه مقدار زیادی از چک‌های قدیمی هنوز در بازار و دست اشخاص است فرآیند جایگزینی سامانه صیاد با چک‌های قدیمی چند ماهی به طول می‌انجامد و چک‌های صیادی به تدریج جایگزین چک‌های قدیمی می‌شوند. به گفته مسوولان چک‌های قدیمی (چک‌های فعلی) تا اردیبهشت ۹۷ کماکان بمانند شرایط کنونی قابلیت نقد شدن در شبکه بین بانکی یا همان کلر را دارند. یعنی فرد دارنده چک می‌تواند آن را در حساب کارسازی کند، اما از این تاریخ به بعد دیگر چک‌های قدیمی این قابلیت را ندارند و چک هر بانک صرفا در همان بانک قابل نقد شدن است.

ورود به نظارت اعتباری

با راه‌اندازی سامانه صیاد از سوی بانک مرکزی، از این پس چتر نظارتی نهاد ناظر علاوه بر گردش پولی حاصل از چک، بر جریان اعتباری پرداخت نیز گسترده می‌شود. یکی از مهم‌‌ترین ویژگی‌های سامانه صیاد کاهش تنش اعتباری و افزایش قدرت نظارت بر فرآیند صدور چک‌ها است. با فعال شدن این سامانه عملا در بخش اعتبار پرداختی، امکان رصد جریان چک‌ها وجود دارد. در سال‌های گذشته فقدان یک سامانه جامع درباره اطلاعات ارقام چک‌ها و سوابق افراد، باعث کاهش کارآیی این ابزار شده و در نتیجه از اعتبار این ابزار کاسته بود. با فعال شدن سامانه صیاد امکان ارزیابی رفتار بانک‌ها و مشتریان از سوی مقام ناظر به راحتی صورت خواهد گرفت. به گفته مسوولان، اطلاعات و عملکرد هر کسی که متقاضی دسته چک باشد از طریق یک سامانه متمرکز در صیاد استعلام می‌شود و در صورتی که اهلیت لازم را برای گرفتن دسته چک داشته باشد، فرآیند صدور دسته چک برای وی اتفاق می‌افتد.

عملکرد سامانه صیاد به ‌این صورت است که با مراجعه مشتری به شعبه، ثبت اولیه درخواست صدور دسته‌چک از سوی کاربر شعبه انجام می‌پذیرد و در صورت تایید از سوی رئیس شعبه، درخواست مورد نظر به منظور استعلام، به سامانه صیاد بانک مرکزی ارسال می‌شود. چنانچه درخواست‌دهنده از نظر بانک مرکزی، واجد شرایط دریافت دسته چک باشد، درخواست مذکور از سامانه صیاد به گروه صدور دسته چک به‌منظور شخصی‌سازی و چاپ چک ارسال خواهد شد.

شماره چک یکتا

یکی دیگر از نکات قابل تامل چک‌های صیاد داشتن شماره یکتا است. شماره یکتا یک شماره منحصر به فرد برای هر برگ چک است. این شماره به گیرنده چک امکان می‌دهد تا تنها با یک پیامک از میزان اعتبار فرد صادر‌کننده چک مطلع شود. با پیامک شماره یکتا به شماره‌ای که اعلام می‌شود، اطلاعات پایه فرد صادر‌کننده چک برای گیرنده چک ارسال می‌شود. هدف از این کار کاهش تنش‌های ناشی از صدور چک‌های بالامحل توسط افراد کم‌اعتبار است.

همچنین با این سامانه ابعاد چک‌های مختلف دولتی و خصوصی در یک استاندارد مناسب قرار می‌گیرد و در نتیجه امکان جعل این چک که کمتر خواهد شد. در این خصوص وجه تمایز، هریک از چک‌ها تنها درج نام و آرم بانک صادر‌کننده است. با صدور این نوع چک‌ها به محض آنکه اولین چک شخص برگشت بخورد، به‌دلیل وجود امکان استعلام و مطلع شدن افراد مبنی بر فاقد بودن اعتبار، بنابراین از اخذ چک‌های کسانی که بدحساب هستند اجتناب می‌شود و این می‌تواند بسیاری از پرونده‌های قضایی مرتبط را کاهش دهد.

حذف قدرت شعب در صدور دسته چک

از ویژگی‌های دیگر دسته چک‌های سامانه صیاد می‌توان به حذف نقش شعب بانکی در صدور دسته چک اشاره کرد. در این سامانه دیگر شعب بانکی مرجع صدور دسته چک نیستند، بلکه فرد درخواست‌کننده دسته‌چک از طریق سامانه بانک مرکزی اعتبارسنجی شده و دسته چک برایش صادر می‌شود.

دسته چک صیاد متحدالشکل است و تنها لوگوی بانک‌ها وجه تمایز آنها از یکدیگر است. این درحالی بود که در سال‌های گذشته، امکان صدور دسته‌چک براساس روابط شعب و مشتریان شکل گرفته شده بود و راستی‌آزمایی شفافی برای فرد دارای چک وجود نداشت. در نتیجه این امکان وجود داشت که افراد پرریسک با سوابق نامناسب از مزیت این ابزار پرداخت بهره‌مند می‌شدند.

۷ ویژگی امنیتی چک‌های جدید

۱٫ در خمیر کاغذ چک‌های صیاد نیز از تصویر سه بعدی نشان و عبارت چاپخانه دولتی ایران استفاده شده که در مقابل نور قابل رویت است. همچنین در چک‌های صیاد، چاپ شماره سریال ها با استفاده از مرکب مشکی فلورسنت بوده و تحت تابش نور ماوراء بنفش به رنگ سبز تیره دیده می‌شود.

۲٫ علاوه بر این در فرایند ساخت کاغذ این چک ها از موادی استفاده شده که در صورت تماس با مواد شیمیایی از خود واکنش نشان داده و تغییر رنگ می‌دهد.

۳٫ استفاده از الیاف فلورسنتی که در سطح کاغذ پراکنده شده‌اند، دیگر ویژگی امنیتی چک‌های صیاد است. این الیاف در زیر نور ماوراء بنفش در چهار رنگ سبز، زرد، قرمز و آبی قابل مشاهده‌اند.

۴٫ سامانه صدور یکپارچه الکترونیکی چک (صیاد) به منظور یکپارچه‌سازی فرآیند صدور دسته چک‌های بانکی از سوی بانک مرکزی پیاده‌سازی شده است.

۵٫ این سامانه با متمرکز‌سازی درخواست‌های دسته چک، امکان اعتبار سنجی صاحبان حساب و امضا را فراهم ساخته و از اختصاص دسته چک به افراد فاقد صلاحیت و بد سابقه جلوگیری می‌کند.

۶٫ همچنین با اختصاص یک شناسه منحصر به فرد به هر برگ چک امکان استعلام و پیگیری وضعیت چک از طریق پیامک برای گیرنده چک را تسهیل و باعث افزایش اعتبار دسته چک در تبادلات مالی کشور می‌شود.

۷٫ با استفاده از این سامانه در دو بعد شکلی و فرآیندی، تحولات مهمی از جمله اعتبارسنجی یکپارچه، کنترل دقیق اهلیت متقاضی دسته چک پیش از صدور و استعلام وضعیت عملکرد صادرکننده چک را ایجاد خواهد داشت.

منابع: اقتصاد نیوز- مجله خبری گوشی شاپ- خبرگزاری فارس

استعلام چکهای برگشتی

( این استعلام تنها بر اساس چکهای ثبت شده در این سامانه صورت می گیرد و وجاهت قانونی نداشته تنها برای استفاده کاربران سامانه حساب بیست تعبیه شده است)

برای استفاده از امکانات استعلام چک برگشتی اینجا را کلیک کنید

این سامانه دو بخش دارد

الف) شما اطلاعات چک های برگشتی خود را ثبت می کنید و بعدا می توانید از همین اطلاعات جستجو نموده و استعلام کنید. برای این منظور باید عضو بوده تا بتوانید وارد سایت شوید

ب) شما از اطلاعات کلی که در سیستم ثبت شده استعلام می کنید و از آن استفاده می کنید. برای این منظور عضویت نیاز نیست و می توانید به این صفحه مراجعه کنید

برای اطلاع از آنکه شماره حسابی چک برگشتی داشته است یا خیر می توانید از امکانات جستجوی چک برگشتی استفاده کنید

در فرم باز شده گزینه های مانند تصویر زیر در اختیار شماست :

هرکدام از گزینه های فوق را که انتخاب کنید و کلید جستجو را بزنید سیستم به شما پاسخ خواهد داد مثلا نام بانک را انتخاب کنید:

برای انجام جستجو نوشتن کد امنیتی ضروری است

همچنانکه مشاهده می شود در بالای صفحه اطلاعات مربوط به جستجوی انجام شده نمایش داده می شود این نتایج شامل تعداد برگ جک و جمع مبالغ برگشتی “ثبت شده” می باشد لازم به ذکر است که چک نوشته شده  می تواند حاوی مبلغ نباشد و تنها تعداد برگشتی می تواند ملاک باشد

چک دارای ۱۳ رکن است که در صورت نبود هر یک از این ارکان، فاقد اعتبار است.

 چک به معنی برگهٔ تاریخ‌دار و دارای ارزش مالی است که معمولاً برای خرید در حال و پرداخت در آینده استفاده می‌شود. صاحب چک پس از نوشتن مبلغ ارزش آن و تاریخ موردنظر برای وصول، چک را امضا می‌کند. در تاریخ ذکر شده – تاریخ سررسید – فردی که چک را دریافت کرده‌است به بانک مراجعه می‌کند و مقدار وجه مشخص شده را از حساب جاری فرد صادرکننده دریافت می‌کند.

چک سند خاصی است از اسناد بازرگانی که به موجب آن، صادرکننده چک، پولی را که نزد دیگری دارد تمام یا بخشی را به سود خود یا ثالث مسترد می‌دارد. چک سند عادی تجاری در برخی موارد با رعایت اصول آن قابل صدور اجرائیه‌است.

طبق قانون چک در ایران، شخص باید در زمان نوشتن چک به اندازهٔ مبلغ مندرج در آن در حساب خود وجه نقد، اعتبار یا پشتوانهٔ قابل تبدیل به وجه نقد داشته باشد. تفاوت چک با  کارت های اعتباری هم در همین است.

ارکان چک را بشناسید:

۱-کلمه چک در متن هر چک نوشته شده است.

۲-محل صدور چک بلحاظ حقوق دارنده چک نسبت به مسئولیت مدنی پشت نویسان در مرور زمان قانونی لازم است .

۳-تاریخ صدور چک اگر با حروف نوشته شود امکان الحاق یا جعل عددی غیر ممکن است.

۴-نام بانک محال علیه.

۵- نام شعبه بانک محال علیه که محل پرداخت وجه چک است .

۶- برای کنترل و گردش چک ها و شمارش تعداد برگ آنها ، هر برگ چک دارای شماره ردیف و سری مختلف است .

۷- مبلغ چک که باید بر روی این خط با حروف نوشته شود بطوریکه بعد از کلمه مبلغ فضای برای الحاق حروف نباشد .

۸- مبلغ چک که باید بصورت عددی در این جا نوشته شود لازم است سمت راست عدد یا خط تیره بسته وارقام را از سمت راست سه رقم سه رقم جدا نموده و طوری آخرین عدد در سمت چپ پایان پذیرد که امکان افزایش عددی در سمت چپ نباشد.

۹- در مقابل کلمه در وجه ، طبق قانون می توانیم کلمه حامل با نام شخص معینی را بنویسیم و اضافه را با خط مستقیم ببندیم . با توجه به مواد قانون تجارت نیازی به کلماتی از قبیل : حواله کرد ، با آورنده ندارد زیرا چک یا ظهر نویس قابل انتقال است .

۱۰- شماره حساب جاری دارنده حساب برای یافتن کارت حساب جاری مشتری.

۱۱- نام و نام خانوادگی دارنده حساب جاری بر طبق قانون صدور چک از طرف بانک باید بر روی هر برگ چک نوشته شود.

۱۲- محل امضاءصاحب حساب

۱۳- تمبر مالیاتی.

استعلام چک با کد ملی
آموزش صفر تا صد استعلام وضعیت اعتباری چک صیادی 6

چک ضمانت بدون تاریخ

یکی از موضوعاتی که در قلمرو حقوق تجارت بحث انگیز است، ( چک بدون تاریخ ) می باشد. بدین معنا که اگر چکی از طرف صادر کننده آن بدون تاریخ نگاشته شود آیا از اعتبار قانونی در نظر گرفته شده برای سند چک برخوردار است یا اینکه چنین سندی چک محسوب نمی شود؟

چک بدون تاریخ و همه چیز درباره صدور، قانون، حکم و وصول آن

یکی از موضوعاتی که در قلمرو حقوق تجارت بحث انگیز است، ( چک بدون تاریخ ) می باشد. بدین معنا که اگر چکی از طرف صادر کننده آن بدون تاریخ نگاشته شود آیا از اعتبار قانونی در نظر گرفته شده برای سند چک برخوردار است یا اینکه چنین سندی چک محسوب نمی شود؟

در رابطه با چک بدون تاریخ دو نظریه مهم وجود دارد:

  1. عده ای عقیده دارند که چک بدون تاریخ در حکم سندی عادی و فقط دال بر دین صادر کننده است، ولی از اعتبار و امتیازات ویژه چک تجاری مانند لازم الاجرا بودن، الزامی بودن صدور قرار تامین خواسته، تصمینات کیفری و غیره برخوردار نیست.
  2. گروهی که اندکند عقیده دارند، چک بدون تاریخ نه تنها چک مندرج در قانون محسوب نمی شود، بلکه اصولا” سند دین هم به شمار نمی رود، زیرا برخلاف سندی که در آن بدهکار تصریح بر مدیونیت خود کرده، در برگه های چاپی چک چنین تصریحی وجود ندارد، بلکه طی آن صادر کننده به محال علیه دستور می دهد که مقداری از وجه نقد موجود نزد وی به دارنده چک یا محال علیه پرداخت گردد و این موضوع فی نفسه به هیچ وجه بیانگر مدیون بودن صادر کننده چک به دارنده آن نیست، بلکه چه بسا وی می خواسته به دارنده چک، مبلغی قرض دهد یا هبه ای نماید و یا پول آن را نزدش امانت قرار دهد. لذا چک بدون تاریخ، نه چک است و نه حتی سند عادی مدیونیت صادر کننده آن.

هر یک از قایلین این دو نظریه برای توجیه مبانی خود دلایلی دارند که در جایش قابل بحث و مناقشه است و ما در ذیل، در ضمن توجیه مبنای مورد قبول خویش، به این دلایل هم خواهیم پرداخت. در شرح استدلال، از تعریف چک آغاز می کنیم؛

ماده ۳۱۰ قانون تجارت می گوید: چک نوشته ای است که به موجب آن صادر کننده وجوهی را که نزد محال علیه دارد کلا” یا بعضا” مسترد یا به دیگری واگذار می نماید.

در ادامه آن در ماده ۳۱۱ آمده  است: در چک باید محل و تاریخ صدور، قید شده و به امضای صادر کننده برسد. پرداخت نباید وعده داشته باشد.

چنین به نظر می آید که محل و تاریخ صدور چک از ارکان اساسی آن به شمار می رود و با فقد هر یک از این ارکان ، چک فاقد اعتبار قانونی خواهد بود.

اداره حقوقی دادگستری نیز در نظریه مشورتی مورخ ۱۹/۵/۱۳۴۷ آورده است:

مطابق ماده ۳۱۱ قانون تجارت، تاریخ چک از ارکان اساسی آن محسوب می شود و با فقد تاریخ چک، نمی توان آن را چک به معنای قانونی کلمه دانست.

همان مرجع در مورد چکی که بدون قید سال تحریر، صادر شده در نظریه مورخ ۱۲/۱۲/۵۸ می گوید:

با توجه به ماده ۳۱۱ قانون تجارت که تصریح دارد به اینکه در چک باید محل و تاریخ صدور، قید شده و به امضای صادرکننده برسد و مستنبط از ملاک ماده (۲۲۳) همان قانون که تاریخ تحریر را به روز و ماه و سال، توضیح داده، کلمه تاریخ ناظر به روز و ماه و سال بوده و اگر در چک، تاریخ سال قید نگردد، چک بدون تاریخ محسوب و اعتبار چک را ندارد.

در بررسی این اندیشه ها باید گفت، اگرچه ماده ۳۱۱ قانون تجارت، قید تاریخ صدور را در متن چک لازم دانسته اما درهیچ یک از مواد قانون، عدم رعایت این قید، موجب بی اعتباری یا خروج این نوع چک از حیطه اسناد لازم الاجرا یا تجاری دانسته نشده است. در حالی که همین قانون در ماده ۲۶۶ و ۳۰۹  عدم قید تاریخ در برات وسفته ار موجب خروج آن از شمول بروات تجاری می داند و در واقع، طبق مواد یاد شده، قانونگذار صریحا” در برات و سفته، تاریخ را جزء ارکان صحت آنها می داند و بدون آن، برات و سفته در ردیف اسناد عادی خواهد بود و از مزایای اسناد تجاری نمی تواند برخوردار شود.

بدین ترتیب، از سکوت قانونگذار در ماده ۳۱۱ از حیث عدم تصریح به ضمانت اجرای عدم رعایت تاریخ یا محل صدور و توجه به اصل صحت و اینکه بی اعبتاری، دلیل محکم می خواهد، می توان نتیجه گرفت که تاریخ، رکن اساسی چک نیست.

ممکن است عده ای به استناد تبصره ماده ۳۱۹  قانون تجارت، شرط مندرج در ماده ۳۱۱ را از جمله شرط های اساسی چک بدانند  به این صورت که قانونگذار در این تبصره، چک را نیز از جمله اسنادی دانسته که می تواند فاقد یکی از شرایط اساسی قانونی باشد، لذا چک فاقد تاریخ یا محل صدور یا امضا و نیز وعده دار فاقد شرایط اساسی است.

در پاسخ به این شبهه باید گفت که:

  1. اولا”: در این تبصره، شرایط اساسی چک، سفته و برات شرح داده نشده است تا بتوان به اتکای آن این شرطها را مورد بحث و استناد قرارداد، بلکه در ماده  ۲۲۶ قانون تجارت به این شروط که ویژه برات است اشاره شده و در ماده ۳۰۹ نیز این شرایط به سند سفته تسری داده شده در حالی که چنانچه قبلا” گفته شد، به شرایط اساسی چک در هیچ موردی اشاره نشده است.لذا با استقصا در مواد قانون تجارت، شاید بتوان گفت که تنها شرط اساسی چک، علاوه بر اهلیت صادر کننده، مهر و امضای صادر کننده است.
  2. ثانیا”: همین تبصره بیانگر این است که چک فاقد تاریخ، بی اعتبار نیست بلکه صاحب آن می تواند وجه آن را فقط از دارنده ای که به ضرر او استفاده بلاجهت کرده مطالبه کند (نتیجتا” صدور اجرائیه ثبتی هم بلا اشکال است) و تنها دایره اش محدود به استفاده کننده خواهد بود و به ضامنین و ظهر نویس ها مرتبط نیست.

از طرف دیگر ، قانونگذار در ماده ۳۱۴ قانون تجارت، مقررات حاکم بر برات را فقط در محدوده ضمانت، ظهرنویسی، اعتراض، اقامه دعوا و مفقود شدن برات، شامل چک نیز دانسته است. یعنی سند چک فقط در موارد یاد شده از قواعد حاکم بر برات پیروی می کند.

لذا نمی توان بند ۲ ماده ۲۳۳  که مربوط به ضروری بودن قید تاریخ در برات است و نیز ضمانت اجرای مندرج در ماده  ۲۲۶ را که بیانگر بی اعتباری برات فاقد تاریخ است را شامل چک نیز دانست، زیرا قید تاریخ چک در هیچ یک از موارد مندرج در ماده  ۳۱۴ ذکر نشده، کما این که در ماده  ۳۱۱ قانون تجارت، صدور چک وعده دار نیز نهی شده است و اگر نهی را مشعر بر بطلان بدانیم باید چک وعده دار را هم از شمول چک تجاری خارج کنیم، در حالی که نظر مشهور بر آن است که نهی درمعاملات دلالت بر بطلان ندارد و عرف و رویه قضایی نیز چک وعده دار را از دایره چک بودن خارج نمی داند.

هیات عمومی دیوان عالی کشور در رای شماره ۲۶۱۴ مورخ ۸/ ۱۰/ ۱۳۲۷ در این زم

ینه می گوید : نکات نوشتن چک به طور صحیح

راجع به چکهایی که تاریخ چک، موخر از زمان تحریر است، نظر به این که موافق مقررات قانونی، تاریخ استفاده از چنین چکهایی همان تاریخی است که در آن قید شده و تحریر در زمان مقدم بر تاریخ پرداخت، آن را از صورت چک خارج نمی کند. بنابراین چنین اوراقی چک بوده و صادر کننده مشمول مقررات قانونی چک خواهد بود.

مضافا” بر این که، طبق ماده ۱۱ قانون صدور چک مصوب ۱۳۵۵ چک وعده دار فقط فاقد ضمانت اجرای کیفری بوده و قانونگذار آن را از حوزه اعتبار قانونی چک خارج ندانسته است.

دیگر این که، در ماده  ۳۱۱ قانون تجارت، قید محل صدور چک نیز لازم شمرده در حالی که عملا” در هیچ چکی به محل صدور آن اشاره نمی شود و فرض بر این است که در محل بانک محال علیه صادر شده، ولی هیچگاه این نقیصه را از موجبات بی اعتباری چک نشمرده اند، که البته اصل سرعت در تجارت نیز چنین اقتضایی دارد. در عین حال دیوان عالی کشور در رای شماره ۹۲۷ مورخ ۱۵/۳/ ۱۳۲۹، چک وعده دار را چک ندانسته و آن را مانند سفته تلقی کرده است.

در حالی که سفته ویژگیهای خاص خود را دارد که در قانون تجارت دقیقا” احصا شده و با عقد حواله مدنی متفاوت است و شاید شایسته بود دیوان آن را نوعی حواله بداند وگرنه سفته دانستن آن از مبانی حقوقی منطقی برخوردار نیست.

دادگاه عمومی شعبه اول قزوین طی دادنامه شماره ۵۹۹ مورخ ۱۳ / ۱۲ / ۷۳ ، به استناد ماده ( ۳۱۱) قانون تجارت، چک فاقد تاریخ را از شمول اسناد لازم الاجرا خارج دانسته و بالتبع رای به ابطال اجرائیه ثبتی مربوط داده است که البته دادگاه تجدید نظر استان تهران با نقض آن، رای به معتبر بودن چک و درستی صدور اجرائیه داده است.

لذا باید گفت اگر چک فاقد تاریخ، چک محسوب نشود نمی توان آن را سند عادی هم تلقی نمود چرا که:

  1. اولا”: از شمول ماده ۳۱۰ خارج است.
  2. ثانیا”: همان گونه که پیش تر ذکر شد، در متن چکها به بانک محال علیه دستور داده شده تا مبلغی به محال علیه بپردازد و این دستور، فی نفسه دلیل بر مدیونیت صادر کننده به دارنده چک نیست، زیرا درآن هیچ گونه نشانه و اماره ای دال بر مدیونیت صادر کننده وجود ندارد، بلکه این دارنده چک است که باید مدیونیت وی را ثابت کند و صرف وجود سند چک در ید خواهان، دلیل طلبکار بودن او به حساب نمی آید.
  3. نکات نوشتن چک به طور صحیح

پس بهتر است چک بدون تاریخ را هم چک معتبر بدانیم و ضمانتهای قانونی را نیز برای او قایل شویم، ولی با اتکا به اصل تفسیر مضیق و به نفع متهم در قوانین کیفری و تکیه بر ماده ۱۱ قانون چک، آن را فقط فاقد ضمانت اجرای کیفری تلقی نماییم.

تحلیل دیگر : نکات نوشتن چک به طور صحیح

صرف نظر از استدلالهای یاد شده، می توان گفت که در ماده ۳۱۱ قانون تجارت، هیچ گاه ذکر نشده که تاریخ چک حتما” باید در لحظه صدور چک درج شود، بلکه می گوید که در چک باید تاریخ صدور، قید شده باشد.

حال اگر در لحظه صدور واقعی چک بدون تاریخ باشد ولی دارنده آن، قبل از ارائه به بانک یا اقامه دعوا یا درخواست اجرائیه ثبتی، در متن آن، تاریخ را درج کند چک مزبور واجد شرایط مقرر در ماده  ۳۱۱ قانون تجارت خواهد بود و در واقع باید گفت، در این مورد صادر کننده با عدم ذکر تاریخ در متن چک به دارنده آن اختیار داده تا وی هر گاه که صلاح بداند اقدام به درج تاریخ و وصول وجه چک نماید. لذا اگر ثابت شود چکی در هنگام صدور، فاقد تاریخ بوده و بعدا” تاریخ به آن الحاق شده، باز هم لطمه ای به اعتبار تجاری آن وارد نخواهد بود.

اصولا” در تفسیر باید به شیوه ای عمل کرد که اعمال مردم حتی المقدور صحیح دانسته شود.

تارخ گذاشتن روی چک بدون تاریخ

حتما میدانید که اگر چکی بدون تاریخ صادر شده و دارنده آن درهنگام مراجعه به بانک برای وصول وجه آن با فقدان یا کسر موجودی مواجه شود نمیتواند صادر کننده چک را از طریق مراجعه به محاکم کیفری به اتهام صدور چک بلامحل تحت تعقیب قراردهد در اینگونه موارد معمولا دارنده تاریخ مراجعه به بانک را روی چک درج کرده و جهت دریافت وجه به بانک مراجعه میکند.

حال سئوال برخی از دوستان این است که آیا این عمل میتواند به عنوان جعل دارنده را تحت پیگیرد قرار دهد یا دادن چک بدون تاریخ از طرف صادر کننده به معنای دادن اختیار تعیین تاریخ به دارنده چک است؟

بهتر است بدانیم که طبق نظریه اداره کل حقوقی و تدوین قوانین قوه قضاییه وقتی کسی چک بدون تاریخ و سفید به کسی میدهد عرفا به معنای آن است که اختیار گذاشتن تاریخ را به دارنده داده است که هروقت مایل باشد بر روی آن تاریخ گذاشته و به بانک مراجعه نماید و وجه آنرا دریافت کند مگر اینکه خلاف این امر ثابت شود و لذا گذاشتن تاریخ از ناحیه دارنده جعل و الحاق به شمار نمی آید و جرم نیست. البته فراموش نکنید که موارد مربوط چنین چکی فقط قابل پیگیری در محاکم حقوقی است.

  • سوابق چک برگشتی
  • استعلام چک با کد ملی
  • آیا چک برگشتی زندان دارد؟
  • نحوه نوشتن چک صیاد


برنامه SPY24 :

که اولین مورد از قوانین سایت و مهمترین آن مقابله با هک میباشد و هر گونه سو استفاده و استفاده نادرست از آموزش ها و برنامه های وبسایت SPY24 بر عهده کاربر می باشد.

سامانه مراقبت از خانواده (SPY24) نام یک نرم افزار موبایل با نصب و فعال‌سازی بسیار ساده می باشد که به والدین امکان کنترل و مدیریت فعالیت فرزندان در شبکه های مجازی موبایلی را می دهد.

در زیر می توانید برخی از امکانات برنامه SPY24 را مشاهده نمایید:

  • نظارت بر تماس ها و پیامک ها به همراه تاریخ و زمان
  • گزارش پیام های تلگرام ، اینستاگرام ، واتس اپ و…
  • موقعیت لحظه مستمر و مسیر های پیموده شده
  • وب سایت های بازدید شده و برنامه های اجرا شده
  • با قابلیت پنهان سازی ۱۰۰ درصد برنامه و مدیرت راه دور
  • امکان مسدود سازی وب سایت ها، برنامه ها و مخاطبین از راه دور


keleis andre

برنامه ردیابی و کنترل نامحسوس گوشی موبایل و تبلت از راه دور

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا